Dịch thuật tiếng Anh nói riêng và các ngôn ngữ khác cũng vậy. Cái khó của người dịch chính là dịch hay thì được khen và dịch dở thì bị chê tơi bời. Đứng trước mỗi tác phẩm cần dịch thì người làm nhiệm vụ dịch thuật phải cân nhắc trước khi chọn cách dịch và công bố bản dịch với độc giả. Vậy nên dịch tiếng Anh sang tiếng việt theo phương pháp dịch nào cho hợp lý?
Dịch thuật tiếng Anh từng từ thì sao?
Một ví dụ đơn giản
“Hello!” He called out in Japanese. “I have orders from military command. Come out! Come out!” Hello – dịch sát nghĩa sẽ là xin chào nhưng trong văn hóa người Việt gặp nhau có ai nói xin chào không. Chắc hẳn hà không. Đặt trong bối cảnh cuộc sống hàng ngày thì người Việt gặp sẽ “em chào chị, em chào anh, cháu chào chú, em chào thầy….” Tùy thuộc vào mối quan hệ để xưng hô cho phù hợp. Còng trong bối cảnh câu trên thì rõ ràng chúng ta thấy một người đàn ông đang đứng ở ngoài gọi vọng vào nếu giữ nghĩa dịch sát như trên là không ổn và không thuần Việt chút nào nên người làm nhiệm vụ dịch thuật tiếng Anh cần chuyển như sau “”Có ai ở nhà không!” Hắn cất tiếng gọi bằng tiếng Nhật Bản. “Tôi có mệnh lệnh từ ban chỉ huy quân đội. Ra mau! Ra mau!”. Như vậy chúng ta không thể áp dụng văn dịch sát nghĩa khi làm công việc dịch thuật để chuyển sang tiếng Việt.
Dịch thuật tiếng Anh cho êm tai
Đóng vai trò là một độc giả khi tôi đọc hướng dẫn sử dụng hoặc một công trình nghiên cứu, hoặc một tác phẩm văn học thì điều tôi quan tâm là đọc xuôi tai chứ không phải đọc những câu ngang, ngô nghê, gẫy cảm giác như chặn họng thì đảm bảo sản phẩm dịch đó có bán trên thị trường cũng không ai mua. Bởi điều quan tâm của một độc giả khi mua sách hay đọc tài liệu là đọc sao phải xuôi, không cảm thấy khó chịu bởi những câu ngang phè. Đương nhiên khi làm nhiệm vụ dịch thuật tiếng Anh hay ngôn ngữ nào đi chăng nữa thì cần đảm bảo diễn đạt lưu loát truyền tải đúng tinh thần của tác phẩm cũng như nội dung của tác phẩm nguyên gốc.
Đương nhiên vẫn cần biên dịch viên khi dịch thuật tiếng anh cần bám sát nghĩa của câu nhưng tránh tình trạng dịch từ. Để mang lại hiệu quả và cho ra đời bản dịch thì cần dịch sát nghĩa câu tốt hơn và hạn chế dịch sát nghĩa từng từ.
Phương pháp dịch thuật nào mang lại hiệu quả nhất?
Không có phương pháp dịch thuật tiếng Anh và các ngoại ngữ khác tốt hơn cách chúng ta dịch dựa trên ngữ pháp bằng cách
– Phân tích câu để tìm ra chủ ngữ, vị ngữ, danh từ, tính từ, trạng từ, giới từ
– Phân tách từng mệnh đề con trong câu để tìm ra mệnh đề chính, mệnh đề phụ
– Tìm nghĩa từ vựng mới
– Dịch theo từng cụm từ trước khi ráp thành câu
Lưu ý
Khi làm công việc dịch thuật tiếng Anh thành câu rồi mà vẫn thấy không ổn thì nhớ ngay tơi thành ngữ, đặc ngữ để tìm nghĩa của thành ngữ sao cho hợp với bối cảnh.
Đừng quên đọc to câu vừa dịch xong xem có bị ngang, ngôn nghê trong cách diễn đạt hay không.
Là người mới bước vào dịch thuật tiếng anh khi đảm bảo được thói quen làm việc này cùng sự cần mẫn chăm chỉ mày mò nhất định bạn sẽ có được sự thăng tiến trong nghề dịch thuật.
Thế nào là một bản dịch đạt chuẩn?
Một bản dịch được đánh giá cao sẽ cần đảm bảo
Giữ sát nghĩa của tác phẩm
Chuyển tải cùng một thể. Không tự ý cấu tứ hay chuyển thành thể dạng khác. Thơ thì phải dịch theo kiểu thơ. Văn dịch đúng dạng văn. Càng giữ được sát và sự tương đồng cao với bản gốc càng tốt.
Giữ nguyên văn phong cho tác phẩm. Một tác phẩm với ngôn ngữ chính luận khi chuyển thể cũng phải dùng cùng văn phong. Tài liệu với ngôn ngữ bay bổng thì người dịch thuật tiếng Anh cũng phải đảm bảo chuyển tải được sự bay bổng đó.
Để trở thành một biên dịch hay dịch giả có nghề hẳn sẽ cần sự rèn rũa trong thực tế cùng nỗ lực của bản thân qua ngày tháng. Đương nhiên thật khó có thể chọn một phương pháp dịch áp dụng cho một tác phẩm mà có lẽ tùy tình huống chúng ta chọn cách dịch và các truyền tải sao cho hợp lý nhất thay vì cứng nhắc chọn một phương pháp và áp dụng vào bản dịch dễ làm chúng ta mất điểm với khách hàng khi xác định sống voies nghề dịch thuật tiếng Anh.
Bestseo.vn
